อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นอีกหนึ่งแหล่งที่พบซากดึกดำบรรพ์ที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ โดยในพื้นที่นี้มีการค้นพบซากของสัตว์ยุคดึกดำบรรพ์ที่หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็น ไดโนเสาร์ สัตว์น้ำเช่น ฉลามน้ำจืด และสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำอย่าง เต่า และ จระเข้ ซากดึกดำบรรพ์เหล่านี้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับวิวัฒนาการและสภาพแวดล้อมในอดีตของพื้นที่นี้ที่เคยเป็นที่อยู่อาศัยของสัตว์หลากหลายสายพันธุ์
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา นักวิจัยและนักธรณีวิทยาได้ค้นพบซากดึกดำบรรพ์ที่เก่าแก่และหลากหลายในพื้นที่ อำเภอคำม่วง ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแหล่งซากดึกดำบรรพ์ที่กระจายอยู่ทั่ว ภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย การค้นพบเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงความหลากหลายของสัตว์ในยุคดึกดำบรรพ์ที่เคยอาศัยอยู่ในภูมิภาคนี้
ซากดึกดำบรรพ์ที่พบในพื้นที่ส่วนใหญ่ถูกเก็บรักษาอยู่ในชั้นหินที่มีอายุระหว่าง ยุคจูราสสิค ถึง ยุคครีเทเชียส ซึ่งมีอายุประมาณ 145-200 ล้านปี ซากที่ค้นพบประกอบด้วย:
ซากไดโนเสาร์ที่ค้นพบในอำเภอคำม่วงมีความหลากหลายของสายพันธุ์ เช่นเดียวกับพื้นที่อื่นๆ ในจังหวัดกาฬสินธุ์ โดยพบทั้งไดโนเสาร์สายพันธุ์กินพืชและกินเนื้อ มีความยาวตั้งแต่ 5 ถึง 20 เมตร ซึ่งสายพันธุ์ที่พบมีลักษณะใกล้เคียงกับไดโนเสาร์ที่เคยอาศัยอยู่ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ซากฉลามน้ำจืดที่พบในพื้นที่นี้เป็นสิ่งที่น่าสนใจอย่างมาก ฉลามเหล่านี้ไม่ใช่ฉลามทะเลทั่วไป แต่เป็นสัตว์ที่อาศัยอยู่ในแหล่งน้ำจืดขนาดใหญ่ในยุคดึกดำบรรพ์ นักวิจัยเชื่อว่าฉลามน้ำจืดเหล่านี้เป็นสัตว์นักล่าที่ครองตำแหน่งสูงสุดในห่วงโซ่อาหารของแหล่งน้ำจืดเหล่านั้น ซึ่งการค้นพบฟันและกระดูกของพวกมันช่วยเสริมความเข้าใจในด้านวิวัฒนาการและการปรับตัวของฉลามในช่วงเวลาหลายล้านปี
ซากเต่าและจระเข้ที่พบในอำเภอคำม่วงเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำที่มีลักษณะเฉพาะตัว เต่าและจระเข้ในยุคนั้นมีขนาดใหญ่กว่าสัตว์ในยุคปัจจุบัน ซากกระดูกของพวกมันแสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งของโครงสร้างที่เหมาะสมสำหรับการใช้ชีวิตทั้งในน้ำและบนบก การค้นพบซากเหล่านี้ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจในเรื่องของการปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมที่หลากหลาย
การค้นพบซากดึกดำบรรพ์ในอำเภอคำม่วงมีความสำคัญต่อการศึกษาวิวัฒนาการของสัตว์ในอดีต การเปรียบเทียบซากดึกดำบรรพ์ที่พบในไทยกับในภูมิภาคอื่น ๆ ช่วยเสริมสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับการแพร่กระจายและการปรับตัวของสัตว์ในยุคดึกดำบรรพ์ นอกจากนี้ ยังส่งเสริมการวิจัยและการศึกษาในสาขาธรณีวิทยาและพาลีโอบิอลอจีในประเทศไทย
ซากดึกดำบรรพ์ที่พบในอำเภอคำม่วงถูกนำไปจัดแสดงและอนุรักษ์ใน พิพิธภัณฑ์สิรินธร ซึ่งเป็นศูนย์กลางการศึกษาและการจัดแสดงซากดึกดำบรรพ์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย พิพิธภัณฑ์นี้มีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับซากดึกดำบรรพ์ให้กับนักท่องเที่ยว นักเรียน และนักวิจัยจากทั่วโลก
การค้นพบซากดึกดำบรรพ์ในอำเภอคำม่วงได้กลายเป็นจุดสนใจที่สำคัญในการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวิทยาศาสตร์ นักท่องเที่ยวที่มาเยือนสามารถเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ทางธรณีวิทยาและสัตว์ดึกดำบรรพ์ รวมถึงการชมซากดึกดำบรรพ์ของสัตว์เหล่านี้ในพื้นที่ นอกจากนี้ยังเป็นการส่งเสริมเศรษฐกิจท้องถิ่นจากการเพิ่มจำนวนนักท่องเที่ยวที่เข้ามาเยี่ยมชม
พิกัด GPS:
16.6442° N, 103.5389° E
https://maps.app.goo.gl/kiv2T9ufvAax1UDP6
ซากดึกดำบรรพ์ที่พบในพื้นที่อำเภอคำม่วงแสดงถึงประวัติศาสตร์อันยาวนานและความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตในยุคดึกดำบรรพ์ สามารถเยี่ยมชมเพื่อศึกษาความรู้เพิ่มเติมและสัมผัสกับประวัติศาสตร์ที่สำคัญของไทยได้ที่ พิพิธภัณฑ์สิรินธร